Circulariteit speelt een steeds grotere rol

Bart Kuipers, haveneconoom aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, stelt dat circulariteit steeds belangrijker gaat worden de komende jaren. “Doordat we meer duurzaam gaan produceren gaat circulariteit een steeds belangrijkere rol spelen. Gebruikte apparaten worden door producenten uit elkaar gehaald en krijgen met wat aanpassingen een nieuw leven. Goed voorbeeld hiervan zijn grote producten als gebruikte printers en kopieerapparaten die Fuji Xerox een nieuw leven geeft door ze te voorzien van nieuwe elektronica, waardoor 70-90 procent van het product intact blijft met praktisch hetzelfde materiaal.”

Er komt een hele nieuwe sector op gang

Deze apparaten laat Fuji Xerox nu nog in containers verschepen naar Azië, waar ze vervolgens in technologiecentra uit elkaar gehaald worden, geïnspecteerd en opnieuw geassembleerd, om vervolgens weer in een container naar Europa verscheept te worden. Kuipers ziet dit veranderen. “Het is veel meer duurzaam en circulair om deze activiteiten in een distributiecentrum in Europa zelf uit te voeren in plaats van in de andere kant van de wereld. Dit vind ik ook een schoolvoorbeeld van een trend waar je als bedrijf nu al een strategie op los moet laten. Voor dit soort circulaire processen zie ik in de toekomst met name voor grote warehouses veel mogelijkheden. Op den duur gaan we naar een situatie toe dat componenten van producten uit elkaar worden gehaald en worden opgeslagen in warehouses. Er komt, zo verwacht ik, een hele nieuwe sector op gang.”

‘Circulair’ moet van de grond komen in Nederland

Kuipers stelt wel vast dat de circulaire economie in Nederland nog van de grond moet komen. “Er is al een aantal grote internationale bedrijven dat erop inspringt, maar het gebeurt nog maar beperkt in Nederland.”

Wanneer wordt er volledig geautomatiseerd?

Over de huidige trend van XXL-warehouses vraagt de haveneconoom van de Erasmus Universiteit zich af wanneer die panden nu echt volledig geautomatiseerd gaan worden. “Je ziet dat Amazon in zijn dc’s nog altijd honderden of zelfs duizenden mensen inzet. Voor een bol.com in ons land geldt min of meer hetzelfde, maar dan uiteraard in minder grote omvang. Mijn vraag is wanneer gaat er nu echt volledig geautomatiseerd worden, vooral ook met in ons achterhoofd het gegeven dat er steeds minder goed kan worden voldaan aan de grote vraag naar arbeid.”

Over 20 jaar zijn XXL-dc’s verdwenen

Kuipers durft dan ook de voorspelling aan dat er over twintig jaar geen XXL-warehouses meer zijn. “Ik heb heel erg het gevoel dat we nu in een tussenfase zijn beland. Het fenomeen van XXL-dc’s is mede op komen zetten door de internethausse, die feitelijk pas echt sinds het afgelopen jaar echt aan het doorzetten is. Mijn verwachting is dat we over twintig jaar in een situatie terecht zijn gekomen waar warehouses bijvoorbeeld veel meer gefragmenteerd in binnensteden zitten want de duizend man die bol.com nu nodig heeft, zijn over twintig jaar wellicht niet meer nodig. Dan zijn het er misschien honderd omdat robots het werk hebben overgenomen.”

Functie van distributiecentra wijzigt

Lóri Tavasszy, hoogleraar Goederenvervoer en Logistiek aan de TU Delft, stelt op zijn beurt dat onder invloed van digitalisering en circulaire economie de vaste patronen in logistieke vastgoed in de toekomst aan grote veranderingen onderhevig zullen zijn. “Circulaire economie is misschien nog wat ver van ons weg, maar het is klip en klaar dat e-commerce op dit moment de grootste veranderingen met zich mee brengt. Denk aan bijvoorbeeld de instant delivery trend met twee uursleveringen, of Chinese webwinkels  met juist lange levertijden maar wel bodemprijzen.” Goed voorbeeld hiervan is volgens Tavasszy de Alibaba-webwinkel AliExpress waar consumenten hun bestellingen direct geleverd krijgen zonder dat daar Nederlandse tussenhandel voor nodig is. “Het is vooral interessant wat voor impact deze trend heeft de komende jaren op de functie van distributiecentra in Nederland.”

Er is weer ruimte om te investeren

Daarnaast vraagt de fulltime hoogleraar aan de TU Delft zich ook af wat de gevolgen zullen zijn van de klimaatdiscussie. “Die heeft op dit moment nog maar weinig impact, maar wordt binnen de politiek bijvoorbeeld steeds actueler en zal ook zonder meer zijn invloed uitoefenen op het logistieke bedrijfsleven. Wat ook meespeelt is dat er de afgelopen acht jaar bijna geen ruimte was voor strategie en visie, maar nu is dat anders mede onder invloed van de groeiende economie. We mogen weer vooruitkijken en dat zorgt ervoor dat er weer meer ruimte is om te investeren.”

Warehouses krijgen te maken met ‘fysiek internet’

Dat uit zich volgens Tavasszy dat er binnen de logistiek aandacht is voor een nieuwe trend als het fysieke internet, kortweg het opzetten van open en verbonden logistieke netwerken. “Een belangrijk onderdeel daarvan is horizontale samenwerking met de opzet van control towers. Bij transportactiviteiten zie je dat startups als een Synple dit al in de praktijk aan het uitrollen zijn. Ik verwacht echter dat deze trend ook overslaat naar warehouses.”

XXL-warehouses blijven belangrijk

Volgens de hoogleraar Goederenvervoer en Logistiek kan dit resulteren in een trend naar multi-user WMS- en TMS-systemen die met elkaar gekoppeld worden. “Gevolg is dat er dikke complexe netwerken ontstaan, waarin bedrijven over en weer elkaars assets gaan gebruiken. Dat kan ervoor zorgen bijvoorbeeld dat XXL-warehouses steeds meer in beeld komen, ondanks dat er een trend is naar steeds meer kleinschaligheid en fragmentering. Je hebt XXL-dc’s nodig om deze trend aan te jagen. Amazon bijvoorbeeld is daar bijvoorbeeld een goed voorbeeld van. Zij hebben de grootste dc’s ter wereld terwijl hun processen juist heel gefragmenteerd zijn.”

Locatie Summit in lijn met thema’s

Tavasszy vindt dat de locatie van de tweede Summit Logistieke Hotspots, een nieuw distributiecentrum dat Hercuton (foto) begin deze maand opleverde, bij uitstek de geschikte plek is om van gedachten te wisselen over thema’s als circulaire economie en digitalisering. “Het is van symbolische waarde want het is een leeg dc dat op een kruispunt staat van wie gaat het pand huren, wordt het een multi-user dc of niet en wat voor rol vervult het straks in de keten van een bedrijf. Het kan dus nog alle kanten uitgaan en dat geldt hoogstwaarschijnlijk ook voor de gesprekken en discussies die straks worden gevoerd tijdens de summit.”

Bron: www.logistiek.nl